استاندارد ip چگونه تعریف میشود؟
استاندارد ip یا درجه حفاظت بین المللی، معیاری است که میزان مقاومت یک دستگاه الکترونیکی را در برابر نفوذ آب و گرد و غبار نشان میدهد. مطابق با آنچه در استاندارد بین المللی IEC 60529 تعریف شده، استاندارد ip، درجه حفاظت اجسام الکتریکی، الکترونیکی و مرتبط با انرژی برق، در برابر نفوذ اجسام جامد (شامل اجزای بدن مانند دست و انگشتان)، ورود گرد و غبار، ضربات ناگهانی و نفوذ آب را مشخص میکند. بنابراین هدف از تدوین این استاندارد، ارائه اطلاعات بیشتر نسبت به قابلیتهایی مانند ضد آب بودن یک دستگاه به کاربران آن است.
فرمت استاندارد ip
در این استاندارد، ارقامی که در مقابل حروف IP نوشته میشوند، نشان دهنده میزان سازگاری یا تطابق آن دستگاه در شرایط خاص هستند. رقم اول، نشان دهنده میزان محافظت آن جسم یا شئ در برابر قطعات خطرناک مانند رساناهای الکتریکی، قطعات متحرک و ورود اجسام جامد خارجی را نشان میدهد.
رقم دوم نیز میزان حفاظت از تجهیزات داخل محفظه در برابر نفوذ آب را تعیین میکند. بنابراین با تغییر این دو رقم، شرایط و سطح حفاظتی این استاندارد تغییر میکند. جدول زیر، معنای هر یک از این اعداد و سطح حفاظتی ارائه شده توسط آنها را نشان میدهد.
معانی ارقام در جایگاه رقم اول استاندارد ip | ||
رقم اول | ابعاد جسم خارجی که در برابر آن محافظت میشود | موثر در برابر |
0 | بدون محافظت | عدم محافظت در برابر تماس و نفوذ اجسام |
1 | بزرگتر از 50 میلیمتر | هر سطح بزرگی از بدن، مانند پشت دست. این حالت هیچ گونه محافظتی در برابر تماس عمدی با قسمتی از بدن ندارد. |
2 | بزرگتر از 12.5 میلیمتر | انگشتان دست یا هر جسم خارجی با این ابعاد |
3 | بزرگتر از 2.5 میلیمتر | ابزارآلات، سیمهای ضخیم و غیره |
4 | بزرگتر از 1 میلیمتر | بیشتر سیمها، پیچها و غیره |
5 | محافظت در برابر گرد و غبار | از ورود گرد و غبار به طور کامل جلوگیری نمیکند. اما حفاظت کامل در برابر تماس و میزان کمی از گرد و غبار را ارائه میدهد. |
6 | محافظت در برابر ذرات بسیار ریز | محافظت کامل در برابر ورود گرد و غبار |
معانی ارقام در جایگاه رقم دوم استاندارد ip | ||
رقم دوم | ابعاد جسم خارجی که در برابر آن محافظت میشود | موثر در برابر |
0 | بدون محافظت | – |
1 | چکه کردن آب | چکه کردن آب روی دستگاه یا شئ الکترونیکی، نباید تاثیری بر آن یا عملکرد آن داشته باشد. |
2 | چکه کردن آب نباید هیچ گونه اثر مضر داشته باشد. | چکه کردن عمودی قطرات آب یا در حالتی که زاویه آن کمتر از 15 درجه باشد، نباید هیچ گونه اثر مضری بر عملکرد دستگاه داشته باشد. |
3 | پاشیدن آب | پاشیدن آب به هر شکل، تا حالتی که زاویه آن کمتر از 60 درجه باشد، هیچ تاثیری بر عملکرد دستگاه ندارد. |
4 | اسپری شدن آب | اسپری شدن آب به دستگاه، از هر جهت و با هر زاویهای، نباید باعث بروز مشکل برای دستگاه شود. |
5 | ریخته شدن آب توسط یک نازل | ریخته شدن آب روی دستگاه توسط یک نازل، مشکلی برای آن به وجود نخواهد آورد. |
6 | تماس با آبی که از یک واترجت خارج میشود | اگر دستگاه از هر جهت با آبی که با فشار از واترجت خارج میشود، تماس داشته باشد، مشکلی برای آن ایجاد نمیشود. |
7 | غوطه ور شدن در آب تا عمق 1 متر | اگر دستگاه شما حداکثر تا عمق 1 متری در آب غوطه ور شود، هیچ گونه اثر مضری برای آن به وجود نخواهد آمد. |
8 | غوطه ور شدن در آب در عمقهای بیش از 1 متر | این شرایط باید توسط سازنده دستگاه مشخص شود. بنابراین در این حالت، دستگاه شما به گونهای مهر و موم شده که حتی اگر تا عمق بیش از 1 متر نیز در آب غوطه ور شود، هیچ مشکلی نخواهد داشت. |
تا اینجا، با معنای اعداد و ارقام موجود در استاندارد ip آشنا شدیم و دیدیم که هر یک از آنها، نشان دهنده سطح حفاظت از دستگاه در برابر چه عواملی است. به عنوان مثال، یک پریز برق با درجه حفاظت IP22، در برابر وارد کردن انگشتان محافظت شده و در حین آزمایش مشخصی که در آن قطره آب به صورت عمودی یا با زاویه بسیار کم وارد آن شود، آسیب ندیده و ایجاد خطر نمیکند. بر همین اساس، IP22 یا 2X، به عنوان حداقل الزامات معمول برای طراحی لوازم جانبی الکتریکی برای مصارف داخلی شناخته میشوند.
تا اینجا با استاندارد ip برای دستگاهها و تجهیزات برقی، الکتریکی و الکترونیکی نیز آشنا شدیم. اما چرا ما به این سیستم برای رتبه بندی دستگاهها نیاز داریم؟ دلیل وجود سیستم IP جهانی برای دستگاههای مختلف، این است که خریداران و کاربران هر یک از این دستگاهها، بتوانند از امنیت کالاهای الکتریکی یا مکانیکی در شرایط و محیطهای خاص، اطمینان داشته باشند و دستگاهی متناسب با نیاز خود، انتخاب و خریداری کنند.
به عنوان مثال، کسانی که در محیطهای مرطوب یا گرم و شرجی زندگی میکنند، و یا شرایط محل کار آنها به گونهای است که تلفن همراه، تبلت یا ساعت هوشمندی که دارند باید در برابر گرد و غبار یا رطوبت، مقاومت بالایی داشته باشد، باید پیش از خرید به استاندارد گوشیهای ضد آب توجه کنند.
تفاوت استاندارد IP67 و IP68 در چیست؟
استاندارد ضد آب بودن گوشی IP67 و IP68 یکی از معروفترین و برترین استانداردهای ip هستند که سطح بالایی از حفاظت را برای دستگاههای الکتریکی به ارمغان میآورند. با این حال، استاندارد IP68 میتواند از تلفن هوشمند یا دستگاه برقی شما در برابر غوطه وری در عمقهای بالا نیز حفاظت کرده و نسبت به استاندارد IP67، قویتر است. اما به جز ضریب نفوذ ip، استاندارد دیگری برای مقاومت دستگاههای الکترونیکی و ساعتهای هوشمند در برابر آب نیز وجود دارد که در ادامه این مطلب به معرفی آن خواهیم پرداخت.
استاندارد ATM
استاندارد Atmosphere که به اختصار ATM نامیده میشود، بیان کننده میزان مقاومت مچبندها یا ساعتها هوشمند در برابر نفوذ آب و میزان فشاری است که این دستگاه میتواند در مدت زمان یک ساعت، تحمل کند. به عنوان مثال، استاندارد 5 ATM به یک ساعت هوشمند اجازه میدهد تا فشارهای معادل عمق 50 متر یا 164 فوت در زیر آب را تحمل کند.
لازم به ذکر است که این معیار برای اندازهگیری فشار است، نه عمق. بنابراین از استاندارد 5 ATM به این معنی نیست که از ساعت میتوان برای غواصی تا عمق 50 متری استفاده کرد. بلکه به این معناست که فشار آب در عمق 50 متری، هیچ گونه ضرری برای این دستگاه ایجاد نخواهد کرد.
استاندارد ATM نیز مانند استاندارد ip، دارای رتبه بندی و درجات مختلفی است که هر یک از آنها، نشان دهنده سطح خاصی از حفاظت در برابر آب است. جدول زیر، چند نمونه از این استانداردهای ATM برای دستگاههای الکترونیکی را معرفی میکند.
میزان مقاومت دستگاههای مختلف در برابر آب، بر اساس استاندارد ATM | ||
استاندارد ATM | محافظت در برابر | موثر در برابر |
1 ATM | فشار آب در شرایطی معادل عمق 10 متری | بارش باران، برف، دوش گرفتن |
3 ATM | فشار آب در شرایطی معادل عمق 30 متری | بارش باران، برف، دوش گرفتن، شیرجه زدن در آب |
5 ATM | فشار آب در شرایطی معادل عمق 50 متری | بارش باران، برف، دوش گرفتن، شیرجه زدن در آب، شنا و غواصی |
10 ATM | فشار آب در شرایطی معادل عمق 100 متری | بارش باران، برف، دوش گرفتن، شیرجه زدن در آب، شنا، غواصی و دیگر ورزشهای آبی |
استاندارد ip و atm چه مفهومی دارند؟
ما در این مطلب به معرفی دو استاندارد برای حفاظت از دستگاههای برقی مختلف پرداختیم و دیدیم که استاندارد آی پی که در اصطلاح درجه حفاظت نفوذ نامیده میشود، معیاری است که برای طبقه بندی سطوح مختلف برای مقاومت یک دستگاه یا محفظه الکتریکی در برابر نفوذ اجسام خارجی مانند اجسام ریز و درشت، آب، خاک و غیره استفاده میشود.
از طرفی، استاندارد ATM که کوتاه شده عبارت Atmosphere است، به معنای مقاومت دستگاههای هوشمند مانند مچ بندها و ساعتها، در برابر نفوذ آب به آنها میباشد. آشنایی با این دو معیار، کاربران و خریداران را در هنگام انتخاب و خرید محصولات هوشمند مورد نیازشان راهنمایی کرده و به آنها اجازه میدهد تا دستگاهی متناسب با سطح مقاومت مورد نیاز خود را تهیه کنند.